«Η ψυχολογία είναι παντού. Αλλά δεν είμαστε όλοι
ψυχολόγοι!»
Γράφει η Ειρήνη Ραΐδη, ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια, ειδικευμένη
στη Συστημική Ψυχοθεραπεία.
Η ψυχολογία είναι παντού.
Η ψυχολογία είναι η ίδια η ζωή.
Είναι η καθημερινότητά μας, οι σκέψεις που κάνουμε, τα
συναισθήματα που νιώθουμε, οι συζητήσεις, οι ελπίδες κι οι φόβοι
μας, οι στόχοι για το μέλλον, οι σχέσεις μας. Τα πάντα. Την
ψυχολογία μας λοιπόν, την επηρεάζουν επίσης τα πάντα: από τον
αέρα που αναπνέουμε μέχρι η οικονομική πολιτική της χώρας που
ζούμε. Γι΄αυτούς τους λόγους, τη βοηθούν ή την καταποντίζουν και
πολλοί παράγοντες. Μια καλή κουβέντα που θα ακούσουμε τυχαία
στο δρόμο, μπορεί να φτιάξει τη διάθεση και την ψυχολογία μας και
μια είδηση θανάτου ενός γνωστού μας μπορεί να μας κάνει να
νιώσουμε θλίψη και στενοχώρια για μέρες…
Η μαγεία και η πολυπλοκότητα της ίδιας της ύπαρξής μας
ορίζει και την ψυχολογία μας.
Το ότι όμως η ψυχολογία είναι η ζωή μας , δεν μας καθιστά όλους
ψυχολόγους…!
Πολλοί ή όλοι μας, γνωρίζουμε βασικά θέματα ψυχολογίας,
περισσότερο ή λιγότερο, ανάλογα με την εκπαίδευσή μας, με την
ενασχόληση μέσω ανάγνωσης σχετικών βιβλίων, παρακολούθησης
σχετικών εκπομπών και ακολούθησης πλέον σε social, ειδικών και
μη, ή ακόμη και με την παρακολούθηση σχετικών σεμιναρίων εξ
αποστάσεως ή δια ζώσης ή και γνώσεων που αποκτήσαμε μέσω της
δικής μας επαφής με ψυχολόγο(συμβουλευτική, ψυχοθεραπεία κτλ).
Αυτό δε μας καθιστά όμως και ειδικούς. Η ημιμάθεια είναι
χειρότερη της αμάθειας και σε ένα κόσμο όπου ο καθένας
τοποθετείται για το οτιδήποτε ανεξαρτήτως γνώσεων και χωρίς
κανένα ουσιαστικά έλεγχο, μπορεί να προκαλέσει τεράστια ζημιά σε
ανθρώπους ψυχικά ευάλωτους και σε ψυχικά ασθενείς. Καλώς ή
κακώς, ένα τρίμηνο εξ αποστάσεως σεμινάριο
συμβουλευτικής, δεν σε καθιστά ψυχολόγο και σίγουρα δεν
μπορεί να αντικαταστήσει ένα ειδικό. Ένας γνωστός, που στη ζωή
του αντιμετώπισε ένα πρόβλημα κι έκανε ψυχοθεραπεία, σίγουρα
μπορεί να κατανοεί καλύτερα ένα ψυχολογικό θέμα, επειδή έχει
βιώσει κάτι παρόμοιο, αλλά σίγουρα δεν μπορεί να καθοδηγήσει ένα
άνθρωπο. Κι εκεί που επικρατεί το απόλυτο χάος είναι τα social,
όπου δίνονται συμβουλές για τη ζωή και για θέματα σχέσεων από
ανθρώπους, που για κάποιον ειδικό, ανήκουν στην κατηγορία των
ανίδεων που λανσάρουν πιασάρικους τίτλους κι υπόσχονται την
απόλυτη ευτυχία με στόχο τα likes και τις διαφημίσεις κι όχι φυσικά
την ψυχική υγεία και το σεβασμό στην επιστήμη της ψυχολογίας.
Φυσικά όλα αυτά αμαυρώνουν τον κλάδο των ψυχολόγων και δεν
προάγουν την ψυχολογία και την ψυχική υγεία. Πρόσφατα
αντικαταστάθηκε το άρθρο 12 του ν. 991/79 για την αντιποίηση
επαγγέλματος ψυχολόγου και πλέον τιμωρείται με ποινές όποιος
ασκεί το επάγγελμα του Ψυχολόγου με οποιονδήποτε τρόπο ή
χρησιμοποιεί τον τίτλο χωρίς την άδεια σε ισχύ. Δυστυχώς όμως,
δίνεται το δικαίωμα σε μια σειρά από ανθρώπους, να δηλώνουν
σύμβουλοι και να προσφέρουν υπηρεσίες ψυχικής υγείας, με
σεμινάρια αμφιβόλου ποιότητας και αναγνώρισης, σε
ανυποψίαστους πελάτες/ασθενείς. Ο σύμβουλος δεν είναι
απαραίτητα και ψυχολόγος. Κάθε υποψήφιος πελάτης/ασθενής
θα πρέπει να ελέγχει αν ο «ειδικός» που απευθύνθηκε για
ψυχολογική βοήθεια, διαθέτει πτυχίο Ψυχολογίας και Άδεια
Ασκήσεως Επαγγέλματος. Δυστυχώς ή ευτυχώς, η διάγνωση
πιθανών ψυχικών διαταραχών και η σωστή αντιμετώπιση αυτών,
δεν είναι γνώσεις που αποκτούνται με οποιοδήποτε πτυχίο
ανθρωπιστικών επιστημών και με κανένα σεμινάριο ή εκπαίδευση.
Αλλιώς η «ψυχολογία για όλους» θα σήμαινε αυτομάτως πως όλοι
είμαστε «επαγγελματίες ψυχολόγοι». Αν λοιπόν τα
κουτσοκαταφέρνω στα λογιστικά, είμαι λογιστής κι αν ξέρω πέντε
φάρμακα, είμαι φαρμακοποιός. ..! ΟΧΙ βέβαια!
Ας είμαστε υποψιασμένοι κι ας μην καταπίνουμε αμάσητο ό, τι μας
λανσάρουν. Φροντίζουμε σωστά την ψυχική μας υγεία γιατί είναι
πολύτιμη, όπως κι η σωματική.
Η ψυχολογία είναι παντού. Ψυχολόγοι δεν είναι άπαντες.
